Ảnh: Life Smoothies

Nhiều giá trị dinh dưỡng

Một số công thức sinh tố biến đổi còn được bổ sung thêm nước ép trái cây và mật ong. Ngoài trái cây và rau củ, sinh tố còn có thể kết hợp thêm các sản phẩm từ sữa (sữa, sữa chua, kefir), các loại hạt, yến mạch hay sữa thực vật (hạnh phúc, óc chó sung, canxi, vitamin D, chất béo tốt và lợi, qua đó làm đẹp da, tăng sức đề kháng và hỗ trợ sức khỏe tim mạch, Smoothie dễ dàng, thơm ngon, dưỡng nhanh, nên là lựa chọn lợi ích cho người muốn bổ sung dinh dưỡng. Cũng lưu ý thêm, không giống nước ép vốn loại bỏ phần bã xơ, sinh tố giữ lại toàn bộ phần thịt, vỏ và hạt từ thực phẩm, từ đó mang lại giá trị dinh dưỡng gần như tương đương với việc ăn nguyên trái.

Trên báo The New York Times tháng 2/2023, Mary Ann Lila, giáo sư khoa học dinh dưỡng Đại học Bắc Carolina (Hoa Kỳ) cho biết, công việc chế biến sinh tố không làm giảm vitamin và chất khoáng trong trái cây và rau quả, đồng thời vẫn giữ được các hợp chất chống oxy hóa và chống viêm có lợi như flavonol và anthocyanin. Và theo Balazs Bajka, chuyên gia sinh lý học đường long tại Đại học King's College London, dù bạn ăn quả táo hay dùng một ly sinh tố thì “bạn cũng tiêu thụ một lượng chất xơ như nhau”.

Những đánh giá tích cực của giới chuyên môn càng củng cố niềm tin của cộng đồng về sinh tố. Theo một khảo sát của hãng nước uống Innocent (Anh) vào năm 2021, 63% người cho rằng sinh tố là thức uống tốt cho sức khỏe, giúp giảm cảm giác thèm ăn và hạn chế đồ ăn vặt. Ngoài ra, 74% tin rằng đây là cách dễ dàng để tiêu thụ trái cây và rau củ mỗi ngày.

Theo Kristina Petersen, giáo sư khoa học dinh dưỡng Đại học bang Pennsylvania (Hoa Kỳ), sinh tố đúng là giải pháp hiệu quả giúp người dùng dễ dàng tăng lượng trái cây và rau củ tiêu thụ hằng ngày, điều mà nhiều người trưởng thành ngày nay chưa thực hiện đủ theo khuyến nghị.

Không nên sử dụng

Smoothie nên được uống từng bước chậm rãi để kích thích các giác quan và giúp hệ tiêu hóa đáp ứng thích nghi. Ảnh: Adobe Stock

Dù là giải pháp tiện lợi trong công việc bổ sung trái cây và rau củ, nhưng một số chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích sinh tố không nên thay thế hoàn toàn cho thực phẩm tươi. Tiến sĩ dinh dưỡng người Pháp Arnaud Cocaul nhấn mạnh rằng sinh tố không phải là một loại đồ uống thông thường và uống nhanh như nước lọc là một nguy cơ gây béo phì.

Theo ông, khi ăn trái cây nguyên trái, quá trình lịch thích tiêu hóa và tạo cảm giác no, qua đó giúp người dùng kiểm soát lượng ăn hiệu quả hơn, sinh tố chỉ nên là giải pháp bổ sung sung hợp lý, có lợi cho người gặp khó khăn trong việc tiêu thụ rau quả thường ngày. Một ly sinh tố vẫn là loại lựa chọn tốt hơn soda nhưng nó không thể thay thế hoàn toàn một bữa ăn lành mạnh.

Nhưng ngay cả khi giàu dinh dưỡng, sinh tố cũng không hoàn toàn vô hại. Thông báo cảnh báo chuyên sâu về việc sử dụng sai cách có thể thực hiện ngược lại. Một trong những lưu ý phổ biến về sinh tố là việc xay nhuyễn trái cây tạo đường trong thực phẩm được hấp thụ nhanh hơn, từ đó làm tăng đường huyết.

Theo tiến sĩ Anthony Fardet, chuyên gia dinh dưỡng Viện Nghiên cứu Quốc gia về Nông nghiệp, Thực phẩm và Môi trường (Pháp), quá trình chế biến sinh tố có thể làm thay đổi cấu trúc tự nhiên của thực phẩm, giúp cơ thể tiêu hóa và hấp thụ nhanh hơn. Vì vậy, việc xay nhuyễn trái cây sẽ làm cho lượng đường trong máu tăng đột ngột.

Bữa ăn dạng rụng thường kết quả trong công việc tạo cảm giác giác no. Ảnh: Nineshield

Tuy nhiên, một số nghiên cứu nhỏ có vẻ phản phản lại những lo lắng của tiến sĩ Anthony. Trong một nghiên cứu đăng trên tạp chí Dinh dưỡng & Tiểu đường năm 2017, các nhà khoa học đã nhận thấy không có gì khác biệt đáng kể về phản ứng đường huyết ở người ăn xoài nguyên trái so với uống xay nhuyễn. Lưu ý, khi sinh tố được làm từ các loại trái cây có hạt như chanh dây, kiwi hoặc mâm xôi, phản ứng đường huyết sau khi uống còn diễn ra chậm hơn so với khi ăn trái cây tươi.

Theo Gail Rees, học viên cao cấp ngành dinh dưỡng Đại học Plymouth (Anh), người đứng đầu nghiên cứu này, công việc nghiền nát hạt sẽ giúp cơ thể dễ dàng hấp thu chất xơ, chất béo và phấn, từ đó làm chậm tốc độ hấp thu đường vào máu. Điều này cho thấy sinh tố không thể là nguyên nhân gây tăng đường huyết như nhiều người vẫn lo. Khi được chế độ biến đổi đúng cách, đặc biệt nếu được thực hiện từ trái cây ít đường, giữ lại cả hạt, vỏ và phần xơ tự nhiên, sinh tố thậm chí còn có thể góp phần hỗ trợ ổn định đường huyết một cách tự nhiên và hiệu quả.

Nhưng dù khả năng gây tăng đường huyết của sinh tố không phải là vấn đề đáng lo, thì một số chuyên gia cũng lưu ý sinh tố không tạo cảm giác no lâu như khi ăn trái cây nguyên trái. Tiến sĩ Anthony lý luận rằng các bữa ăn giống như bình thường gần hiệu quả trong công việc tạo cảm giác giác no. Theo ông, khi ăn trái cây nguyên trái, quá trình lịch sẽ kích thích hệ tiêu hóa và giúp kiểm soát lượng ăn tốt hơn. Ngược lại, uống sinh tố nhanh có thể khiến người dùng nhanh đói trở lại, dễ dẫn đến việc ăn vặt nhiều hơn.

Và cũng nên lưu ý, sinh tố mà người tiêu dùng đơn lựa chọn cũng là một yếu tố quan trọng. Nhiều sinh tố đóng sẵn thường có thêm đường, chất tạo ngọt, chất bảo quản hoặc hương liệu, làm giảm giá trị dinh dưỡng nên sinh tố tự làm tại nhà. Giáo sư Mary Ann Lila cũng cảnh báo các chất chống oxy hóa và chống viêm trong trái cây có thể bị mất dần theo thời gian, đặc biệt khi sinh tố để lâu bị phân lớp và thay đổi màu sắc. Vì vậy nên dùng ngay sau khi xay để đảm bảo hiệu quả dinh dưỡng. 

Theo: TSK số 694