Và bạn nghĩ rằng đó là món ăn cao cấp, đầy bổ dưỡng. Tâm lý hễ cái gì mắc tiền là đại bổ hồi giờ mà. Cái đó coi bộ chưa chắc! 

Bạn cũng từng ăn những món mì Ý với thịt bò bằm, đậu hũ sốt bò bằm, rồi đến món rặt Việt bò bằm cuốn lá lốt bọn trẻ thường điếu đổ vì nó. Mì spaghetti với bò bằm cũng sang chảnh, nhưng lại được cái giá không “ê ẩm” như phần bít tết. 

Rồi cũng có lúc bạn đứng trước hàng thịt bò ở chợ, lưỡng lự như chú lừa Buridan(*) đang rất đói và rất khát giữa xô nước và máng cỏ nằm hai bên nó có cùng khoảng cách. Nên chi bạo tay mua bít tết cho bữa tối đặc biệt, hay chọn loại thịt bằm giá rẻ hơn cho những bữa ăn hàng ngày trong tuần?

Bạn nghĩ đến bít tết và chế độ ăn carnivore(**) đang là xu hướng thời thượng (!?).

Ai cũng rành thịt bò chứa nhiều protein chất lượng cao, nhưng các phần thịt ở con bò giá không hề như nhau. Có phần giá trên trời. Cho nên chỉ cần một ít kiến thức, bạn vẫn có thể dung nạp maximum protein mà không sợ thâm hụt ngân sách gia đình.

Thịt bò, về cơ bản, là sự kết hợp của protein, chất béo và nước (cùng với một số chất bổ sung tùy thuộc vào giống, tuổi, giới tính và chế độ ăn của con vật). Và đây là điều khá bất ngờ: Dù là bít tết hay thịt bằm, hàm lượng protein thực tế khá tương đồng - khoảng 20-25g protein trên mỗi 100g thịt.

Các vi chất dinh dưỡng như vitamin B12, kẽm và sắt cũng không khác biệt nhiều. Thành ra, cả anh quý tộc bít tết cũng như dân thường thịt bằm đều cung cấp đầy đủ các dưỡng chất quan trọng này cho cơ thể bạn.

Bít tết giàu chất béo hơn bò bằm. Ảnh: Canva

Sự khác biệt thực sự nằm chỗ nào?

Chất béo là điểm mà các loại thịt bắt đầu khác biệt nhau. Hàm lượng chất béo có thể dao động từ rất nạc (khoảng 3-5%) cho đến nhiều chất béo (khoảng 25-30%), tùy thuộc vào phần thịt nằm chỗ nào ở con bò. Chất béo động vật là chất béo bão hòa – loại có thể làm tăng cholesterol xấu (LDL) - nên việc quan tâm đến nguy cơ do nó gây ra là thực sự cần thiết.

-Trong thịt bò bằm, chất béo xuất hiện dưới dạng những hạt trắng li ti rải rác, tạo cho thịt ra màu hồng nhạt. Vì không thể lọc bớt chất béo này ra, nên ngay từ ban đầu, bạn nên chọn thịt bằm ít béo - loại có màu đỏ sậm hơn.

- Trong thịt bít tết, chất béo thường là dải trắng lớn bao quanh mép, dễ dàng lạng bỏ, hoặc là những vệt  trắng xíu xiu chạy đủ hướng trong miếng thịt giống như vân cẩm thạch, và không thể loại bỏ. Nếu muốn có loại thịt nạc, và do đó có giá rẻ hơn, những miếng thịt có ít vân mỡ như thịt mông (rump) và thịt thăn ngoại (sirloin) là lựa chọn tốt nhất. Nếu vào dịp lễ lạc chẳng hạn, thiệt khó lòng mà bỏ qua miếng thăn nội (eye fillet) - rất nạc nhưng giá thường trên trời.

Chọn lựa thông minh và thiết thực 

Giống như phải chọn lựa giữa ứng viên này hay ứng viên kia trong bầu cử, thiệt là hổng dễ - đôi khi phải mua những gì có sẵn mà hợp túi tiền. Tuy nhiên, là người tiêu dùng thông minh, bạn cũng có thể tống khứ bọn chất béo mà vẫn giữ được mùi bò thơm ngon bằng những cách sau:

- Lạng bỏ chất béo nhìn thấy được trước khi nấu (nếu nấu cùng thịt, nó sẽ trở thành những bong bóng váng trên mặt thức ăn khi dọn và một phần tan chảy vào món ăn). 

- Nướng vĩ, nướng chảo không dầu hoặc nướng BBQ để nghe tiếng xèo xèo cho sướng tai và chất béo chảy ra cả mớ. 

- Nếu nấu món hầm, hãy làm lạnh món ăn trong tủ lạnh – chất béo sẽ nổi lên trên và đông lại, giúp bạn dễ dàng vớt bỏ trước khi hâm nóng lại.

Bò bằm là lựa chọn vừa dinh dưỡng vừa hợp túi tiền. Ảnh: Canva

Sự thật về chất béo 

Lâu nay nhiều người tiêu dùng thiên về chọn mua các phần thịt nạc vì quan tâm đến sức khỏe là do có một niềm tin phổ biến rằng chất béo bão hòa của động vật có hại. Tuy nhiên, vài nghiên cứu khoa học mới nhứt đã đưa ra nhận định khác. Như nghiên cứu đăng trên tạp chí JMA (Japanese Medical Association) tháng 4 năm nay chẳng hạn, nó cho thấy mối liên hệ không rõ ràng giữa chất béo bão hòa và bịnh tim. Điều này có nghĩa là chất béo bão hòa và cholesterol có thể không gây hại như đã từng tuyên truyền.

Bên nào trọng bên nào khinh?

Với hàm lượng dinh dưỡng cao hơn và chất béo bão hòa không còn là mối lo ngại, lựa chọn lợi cả đôi đàng vừa cho sức khỏe vừa cho túi tiền là thịt bò bằm, tuy rằng chất béo cao hơn. Thịt bò bằm với 20% chất béo không chỉ bổ sung vitamin mà còn chứa gân, dây chằng và mô liên kết (sụn) cung cấp collagen. Collagen giàu axit amin hỗ trợ da, tóc, móng và khớp. Ngoài ra, lựa chọn đó sẽ mang đến cho bạn một danh mục dinh dưỡng đa dạng hơn cả những lợi ích của collagen.

Nhưng tưởng cũng cần so sánh về mặt dinh dưỡng cho tận tường. Sau đây là 100g mỗi thứ dưới dạng đã nấu chín:

- Calori: Lượng calori gần như ngang nhau. Bít tết nhỉnh hơn một chút, chứa 271 calo so với thịt bằm 241 calo 

- Bột đường: Không đáng kể 

- Béo: Bít tết ribeye (nạc lưng) có chất béo cao hơn: 19g - chủ yếu là béo đơn không bão hòa (monounsaturated fats) so với bò bằm: 15,4g - cũng chủ yếu là đơn không bão hòa. Điều quan trọng là cả hai thực phẩm này đều nhiều chất béo bão hòa. Bít tết chứa 8,4g trong khi thịt bằm 6g.

Bảng so sánh vitamin giữa bít tết và bò bằm. Ảnh: Foodstruct

(*) Con lừa của Buridan (Buridan’s donkey): Thuật ngữ triết học chỉ một nghịch lý mà con người có thể gặp phải khi đưa ra quyết định. Theo đó, một con lừa vừa đói vừa khát được đặt ở giữa một đống cỏ khô và một chậu nước. Vì cơn đói ngang bằng với cơn khát nên con lừa lưỡng lự giữa việc ăn và uống, nó không thể chọn được 1 trong 2. Kết quả là con lừa của Buridan chết. Hiệu ứng Buridan ám chỉ những người thiếu quyết đoán khi đứng trước một lựa chọn. Họ dành nhiều thời gian để suy nghĩ và bỏ lỡ cơ hội tốt nhất một cách vô ích.

(**) Chế độ ăn kiêng chỉ tập trung vào thực phẩm có nguồn gốc động vật như thịt, cá, trứng, bơ và phô mai, đồng thời loại bỏ hoàn toàn thực phẩm từ thực vật như rau, củ, trái cây, ngũ cốc và các loại đậu. Mục tiêu chính là đưa cơ thể vào trạng thái không có bột đường (zero-carb) để sử dụng chất béo làm nguồn năng lượng chính, với niềm tin rằng tổ tiên loài người ban sơ chủ yếu là ăn thịt và cá săn bắt được. 

Theo TSK số 699