Lỗ chân lông là các ống dẫn nhỏ trên bề mặt da, có chức năng dẫn bã nhờn và mồ hôi ra ngoài, đồng thời liên quan trực tiếp đến đơn vị nang lông – tuyến bã. Kích thước và mật độ lỗ chân lông phụ thuộc vào số lượng và kích thước của tuyến bã, cũng như cấu trúc da xung quanh.

Lỗ chân lông to dễ gây mất tự tin. Ảnh: Canva

5 yếu tố chính khiến lỗ chân lông to

- Tăng tiết bã nhờn: Khi tuyến bã nhờn hoạt động quá mức lượng dầu dư thừa sẽ tích tụ trong lỗ chân lông, làm giãn nở nang lông. Các nghiên cứu cho thấy lượng bã nhờn có mối tương quan trực tiếp với đường kính lỗ chân lông, đặc biệt rõ ở vùng chữ T trên khuôn mặt. Đây cũng là lý do vì sao những người có làn da dầu thường gặp tình trạng lỗ chân lông to nhiều hơn.

- Mất độ đàn hồi và lão hóa da: Lão hóa nội sinh và ngoại sinh đều làm giảm lượng collagen và elastin trong lớp bì, dẫn đến giảm khả năng nâng đỡ của thành nang lông, làm  húng giãn nở. Trong lão hóa ngoại sinh, tác động của tia cực tím (UV) kích thích sản sinh metalloproteinase (MMPs) – enzyme phân hủy collagen và elastin, làm suy yếu cấu trúc nâng đỡ quanh lỗ chân lông, khiến lỗ chân lông giãn nở. Bên cạnh đó, hiện tượng glycation (sự kết nối giữa glucose và sợi collagen) cũng góp phần làm giảm độ đàn hồi của da, đặc biệt ở những người ít vận động và có chế độ ăn nhiều đường.

- Bít tắc nang lông: Một số tình trạng gây tắc nghẽn lâu dài như mụn trứng cá, tăng sừng nang lông hoặc tích tụ keratin có thể khiến nang lông giãn nở, từ đó làm tăng kích thước lỗ chân lông. Viêm mạn tính quanh nang lông cũng có thể làm suy yếu cấu trúc nâng đỡ xung quanh lỗ chân lông, dẫn đến sự giãn nở kéo dài.

- Yếu tố di truyền và chủng tộc: Người châu Á và châu Âu có kích thước và mật độ lỗ chân lông khác nhau, điều này có thể liên quan đến sự khác biệt trong cấu trúc tuyến bã và độ dày da.

- Tuổi tác và giới tính: Nam giới thường có tuyến bã nhờn lớn hơn và hoạt động mạnh mẽ hơn, dẫn đến lỗ chân lông to hơn so với nữ giới. 

Ngoài những yếu tố trên, lỗ chân lông to còn có thể liên quan đến môi trường khi tiếp xúc lâu dài với tia UV và ô nhiễm không khí thúc đẩy quá trình lão hóa da, làm suy yếu cấu trúc quanh lỗ chân lông, khiến chúng giãn nở; hay thói quen làm sạch da không đúng cách hoặc sử dụng mỹ phẩm gây tắc nghẽn lỗ chân lông cũng có thể làm tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn.

Da dầu và mụn là nguyên nhân phổ biến khiến lỗ chân lông to. Ảnh: Canva

Các phương pháp điều trị 

Mặc dù không thể hoàn toàn loại bỏ lỗ chân lông nhưng bạn có thể làm giảm sự xuất hiện của chúng và cải thiện làn da mịn màng hơn. Để đạt được mục tiêu này, điều trị lỗ chân lông to cần kết hợp đa phương thức. 

Thuốc thoa tại chỗ

- Retinoids (tretinoin, isotretinoin và tazarotene) đã chứng minh hiệu quả trong điều trị lỗ chân lông to nhờ cải thiện quá trình sừng hóa nang lông, giúp giảm tắc nghẽn nang lông. Hơn nữa, retinoids còn điều hòa hoạt động của tuyến bã nhờn, giảm lượng dầu thừa trên da, một trong những nguyên nhân chính gây tắc nghẽn và giãn nở lỗ chân lông. Các retinoid này còn tăng tổng hợp collagen trong lớp bì đồng thời ức chế sự phân hủy collagen, từ đó làm giảm tình trạng giãn nở lỗ chân lông. Tuy nhiên, tác dụng phụ thường gặp bao gồm khô da, đỏ da và bong tróc trong quá trình sử dụng.

- Chất tiêu sừng: AHA (Alpha Hydroxy Acid), như glycolic acid và lactic acid, giúp cải thiện quá trình bong tróc tế bào sừng trên bề mặt da. Việc loại bỏ lớp tế bào chết này giúp giảm tình trạng bít tắc nang lông, từ đó làm giảm sự xuất hiện của lỗ chân lông to. BHA (Beta Hydroxy Acid), điển hình là salicylic acid, tan trong dầu và thấm sâu vào lỗ chân lông, giúp loại bỏ bã nhờn và tế bào chết, đặc biệt hữu ích cho da dầu và da mụn. BHA không chỉ ngăn ngừa bít tắc lỗ chân lông mà còn giảm viêm, mụn và cải thiện độ mịn màng của da. 

Retinoids giúp cải thiện tình trạng lỗ chân lông to. Ảnh minh họa: Canva

Thuốc uống

- Isotretinoin hoạt động bằng cách ức chế hoạt động của tuyến bã nhờn, giúp giảm lượng dầu thừa trên da và điều chỉnh quá trình sừng hóa trong nang lông tuyến bã nhờn, từ đó giảm tình trạng tắc nghẽn và giãn nở lỗ chân lông. 

- Thuốc kháng androgen nhắm vào các tế bào chuyển hóa androgen trong đơn vị lông tuyến bã nhờn, làm giảm lượng bã nhờn tiết ra giúp giảm tình trạng lỗ chân lông bị giãn nở. Một số thuốc như thuốc tránh thai kết hợp hoặc spironolactone cũng có tác dụng giảm bã nhờn hiệu quả, đặc biệt đối với các trường hợp mụn trứng cá hoặc da dầu do hormone. 

Cũng nên lưu ý, mặc dù thuốc uống có thể mang lại hiệu quả rõ rệt trong điều trị lỗ chân lông to nhưng chúng có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, việc sử dụng thuốc cần được giám sát chặt chẽ bởi bác sĩ chuyên khoa da liễu để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tối ưu.

Điều trị lỗ chân lông to bằng thuốc uống cần có chỉ định của bác sĩ da liễu. Ảnh: Canva

Một số phương pháp khác

- Laser là phương pháp hiện đại và hiệu quả trong điều trị lỗ chân lông to, giúp cải thiện kết cấu da và thu nhỏ kích thước lỗ chân lông. Các loại laser xâm lấn như CO2 vi điểm và Erbium:YAG tạo ra tổn thương nhiệt vi mô, kích thích sản sinh collagen mới và tăng cường độ nâng đỡ cho cấu trúc quanh nang lông, từ đó giảm kích thước lỗ chân lông. Các laser không xâm lấn như Nd:YAG 1064-nm Q-switched và Nd:YAG 1064-nm xung dài tạo nhiệt sâu vào da, giảm sản xuất bã nhờn và kích thích sản sinh collagen, giúp giảm kích thước và số lượng lỗ chân lông. Quá trình điều trị còn giúp cải thiện tình trạng viêm và tắc nghẽn trong nang lông.

Công nghệ laser hiện đại giúp tái tạo da và thu nhỏ lỗ chân lông. Ảnh: Canva

- Lăn kim và RF vi kim sử dụng các kim nhỏ để tạo ra vi tổn thương trên bề mặt da, kích thích sản sinh collagen và elastin mới, làm dày lớp bì và cải thiện độ đàn hồi của da, từ đó thu nhỏ kích thước lỗ chân lông. Khi kết hợp với sóng RF (radiofrequency), tác động nhiệt đi sâu hơn vào da, tăng cường quá trình tái tạo và làm săn chắc da. Cả hai phương pháp đều có thời gian phục hồi nhanh và ít gây tác dụng phụ, giúp làn da trở nên mịn màng và săn chắc hơn. 

- Tiêm botulinum toxin vi điểm (microbotox) thông qua tác động lên hệ thần kinh cholinergic tại da, ức chế hoạt động của tuyến bã nhờn, giúp cải thiện tình trạng tắc nghẽn nang lông và thu nhỏ kích thước lỗ chân lông. Phương pháp này hiệu quả trong việc giảm tiết dầu và cải thiện kết cấu da. Tiêm botulinum toxin vi điểm an toàn, ít xâm lấn và thời gian phục hồi nhanh chóng. 

Theo TSK số 699