Những ngày cuối tháng 4/1975 qua ghi chép của một bác sĩ (phần 1)

GS.TS.BS Trần Tịnh Hiền

Những ngày cuối tháng 4/1975, bác sĩ Trần Tịnh Hiền khi ấy là một bác sĩ nội trú của Bệnh viện Chợ Quán (nay là Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM). Có mặt tại chỗ làm trong giờ phút lịch sử của đất nước, ông đã có những ghi chép của riêng mình. Tạp chí Thuốc & Sức Khỏe xin trích đăng một phần ghi chép này

Trước năm 1975, Bệnh viện nhiệt đới TP.HCM có tên là Bệnh viện Chợ Quán. Ảnh: BVNĐ 

Ngày 29/4/1975

Sáng dậy, đứng trên cầu thang lộ thiên khu nội trú thấy hai chiếc  Skyraider đang cắm xuống thả bom hướng Phú Lâm. Một tia sáng từ dưới vút lên, chiếc phi cơ còn đang lấy lại độ cao thì nổ tung do trúng đạn ngay đuôi, không thấy dù bung ra. Chiếc thứ hai lồng lộn nhào xuống, tiếng bom lục bục vọng về lẫn khói đen bốc lên. Bỗng một chiếc C119 bay thấp bên kia sông Hàm Tử kéo theo một vệt khói đen rồi vài phút sau thấy đám khói lớn vươn lên phía Quận 6 và một tiếng nổ lớn.

Xuống sân lấy Honda tôi gặp M., người học trên một lớp, hai đứa cùng vào Bệnh viện Chợ Quán. Tôi đến gặp bác sĩ Huỳnh Ngọc Xuân, phụ trách Bộ môn Nội khoa ở Bệnh viện Chợ Quán. Cô Xuân bảo các nội trú còn ở lại thì chữa bệnh cho bệnh nhân như thường. Buổi trình bệnh buổi sáng kết thúc sau 5-10 phút, thay vì thông thường là 60-90 phút. Mọi người ai cũng lo lắng, chộn rộn.

Khám bệnh xong gần trưa, nội trú kéo về Bệnh viện Bình Dân vì ở đây có khu riêng rộng rãi cho nội trú, mỗi phòng bây giờ có đến 4-5 người. Tôi xuống phòng khám phụ thêm vì bệnh nhân bị thương vào đông quá. Có một anh chàng bị trúng đạn ở đầu, nên sau khi băng bó một bác sĩ bảo chuyển đi bệnh viện Chợ Rẫy. Súng nhỏ nổ vang nhiều hướng, bệnh nhân đã được đưa ra băng ca nhưng chưa ai lên xe. Mọi người nhìn nhau, tôi nhảy lên gọi theo một y tá và bảo tài xế mở còi chạy ngược đường Phan Thanh Giản (Điện Biên Phủ bây giờ) cho nhanh.

Xe vừa tới Ngã Bảy thì có 3 thiếu niên mang AK-47 nhảy ra chặn đầu xe và hỏi: “Mấy anh đi đâu?”. Vẫn ngồi trên xe, tôi nhoài người ra bảo: “Có người trúng đạn vào đầu cần chuyển về Bệnh viện Chợ Rẫy gấp nè mấy anh!”.

Một người muốn lên xe xem, nhưng người kia lại ngăn cản và nói: “Thôi để người ta đi, có người đang bị thương chảy máu kìa”. Thế là xe vọt lên chạy luôn. Đến Bệnh viện Chợ Rẫy, khu cấp cứu vẫn hoạt động bình thường, người ra vào tấp nập. Bên ngoài, tiếng súng vẫn rãi rác.

Quay lại Bệnh viện Bình Dân, khám bệnh nhân xong tôi gặp T., cùng là dân Đà Nẵng sau tôi hai lớp. T. nhờ đổi tiền USD nên hai đứa chạy lên nhà bà dì ở Phú Nhuận. Ngoài đường xe cộ hối hả ngược xuôi, xe nào cũng chở theo nhiều trẻ em, phụ nữ.

Mấy chiếc trực thăng sơn chữ ICCS (Ủy ban Kiểm soát và Giám sát việc thi hành Hiệp định Paris) quần quần trên một số nóc nhà.

Trên sóng phát thanh FM của Mỹ ở Sài Gòn vang lên bản nhạc  'I'm Dreaming of a White Christmas', dấu hiệu khởi động cuộc di tản bằng phi cơ.... Điện văn cuối cùng của Sứ quán Mỹ được gửi đi: “Hy vọng lịch sử sẽ không bao giờ được lặp lại. Đây là Sài Gòn. Xin từ biệt”.

Đến nhà dì không gặp, chạy sang nhà bạn gái, tôi hy vọng có thể giúp bạn đổi tiền, nhưng ở đây cũng không còn ai. Cô bạn nước mắt ràn rụa chỉ nói: “Cả nhà sắp đi…”. Tôi biết có thể sẽ không bao giờ gặp lại nhau, bèn nhìn vào đôi mắt cô và nói nhỏ “Adieu” (Vĩnh biệt). Sau này tôi chỉ gặp lại bạn một lần, cả hai lúc đó đều đã 'tay bế tay bồng'.

Khoảng 2-3 giờ chiều tôi nghe nhiều tiếng phi cơ. Nhìn lên trời, một cảnh tượng chưa từng có: Bầu trời Sài Gòn như có một đàn ong vỡ tổ, tầng cao là F4 Phantom, tầng thấp là trực thăng, lớn có, nhỏ có bay ngập trời. Vài đám đen nổ bung ra, đó là cao xạ ai đó bắn lên, nhưng chỉ rải rác.

Đêm đến cả nhóm nội trú chuyển về đường Nguyễn Tri Phương, ngủ lại trong nhà một người trong nhóm. Suốt đêm, trực thăng rì rầm, kèm theo tiếng súng và hỏa châu.

Ngày 30/4/1975

Ngày 30/4/1975, chiến tranh Việt Nam kết thúc sau tuyên bố đầu hàng của chính quyền cũ. Ảnh: NEWS

Trời bắt đầu sáng, BBC loan tin Hoa Kỳ tuyên bố chiến dịch di tản đã chấm dứt, lúc đó khoảng 6 giờ sáng, nhưng theo Frank Snepp kể trong cuốn “Decent Interval” (tựa sách tiếng Việt “Cuộc tháo chạy tán loạn”) thì toán thủy quân lục chiến Mỹ sau cùng đã rút lúc 7 giờ 53 phút.

Gần trưa, trở về khu nội trú thì nghe tin “đầu hàng”. Chúng tôi bắt đầu thu dọn đồ đạc, sách vở, trang bị, nhất là gạo ở nhà bếp. Chạy lên đường Nguyễn Thông, tôi tìm một người quen nhưng hắn lặn mất. Tạt qua khu nội trú Bệnh viện Bình Dân, tiếng súng nhỏ vẫn nổ ran phía đường Cộng Hòa gần đại học Khoa học.

Bệnh nhân bị thương vào nhiều. Lúc này mấy nội trú không tham gia mổ rủ nhau lên sân thượng ngồi nhìn xuống đường thấy một đoàn xe tăng đang tiến vào trên đường Trần Quốc Toản (nay là đường 3/2).

Đêm đến tôi ngã lưng trong phòng nội trú, không ai nói năng gì, cố gắng ăn chén cơm nhà bếp mang lên cho các nội trú. Sau hơn 15 năm dài, đây là đêm đầu tiên tôi không nghe tiếng súng ầm ĩ của phi cơ. Sự yên tĩnh làm tôi không sao ngủ được.

GS.TS.BS Trần Tịnh Hiền trải qua nhiều vị trí tại Bệnh viện Nhiệt đới TP.HCM. Năm 1989 ông được bổ nhiệm phó giám đốc bệnh viện. Từ năm 2008, ông là thành viên Ban đánh giá về đạo đức trong nghiên cứu Y sinh học trên người của Bộ Y tế. Từ năm 2010, ông đảm nhiệm cương vị Giám đốc nghiên cứu Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng ĐH Oxford.

Ông được Hiệp hội Hoàng gia về Y tế và Vệ sinh Nhiệt đới (Anh quốc) trao Huy chương Mackay năm 2010 vì những thành tích nổi bật trong điều trị các bệnh lây nhiễm tại Việt Nam. Ông dành tâm huyết đời mình để nghiên cứu chống sốt rét, góp công tìm ra cách chữa bệnh chữa bệnh này từ chiết xuất cây thanh hao hoa vàng. Ông cũng là một trong những người đi đầu trong cuộc chiến chống SARS.

 

Theo: TSK số 694

[Banner Mid] Hồng Phát


Ý kiến của bạn

{% item.name %}

{% item.comment %}

Đọc thêm

sile

Bệnh viện phải thực hiện kê đơn thuốc điện tử trước 1/10

07/07/2025 00:00:00 GMT+0700

Bộ Y tế yêu cầu các bệnh viện công lập và tư nhân trên cả nước khẩn trương thực hiện kê đơn thuốc điện tử trước 1/10 sau thời gian dài chậm trễ.

sile

Tai biến kem trộn xử lý phức tạp và tốn kém

02/07/2025 00:00:00 GMT+0700

Bất chấp nhiều cảnh báo từ giới chuyên môn, tai biến da do kem trộn vẫn liên tục diễn ra và để lại nhiều hậu quả phức tạp, xử lý tốn kém.

sile

Đánh thuế nặng: Giải pháp đúng đắn để kiểm soát dịch thuốc lá

04/07/2025 00:00:00 GMT+0700

Việc Quốc hội nước ta quyết định tăng thuế thuốc lá, thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) tại kỳ họp Quốc hội tháng 6 qua, đã cho thấy cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong công cuộc phòng chống tác hại thuốc lá.

sile

Thuốc ngừa HIV đầu tiên trên thế giới

19/06/2025 00:00:00 GMT+0700

Ngày 18/6, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Hoa Kỳ đã phê duyệt lenacapavir, thuốc ngừa HIV đầu tiên trên thế giới.

sile

Trung tâm TP.HCM có điểm khám, chữa bệnh hiện đại

18/06/2025 00:00:00 GMT+0700

Ngày 18/6, Bệnh viện Nhân dân Gia Định TP.HCM mở phòng khám vệ tinh, phòng khám chuyên gia tại Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế hiện đại ngay trung tâm thành phố.

sile

Tránh tiếp xúc với PFAS như thế nào?

14/06/2025 00:00:00 GMT+0700

PFAS ngày càng được nói nhiều vì hiện diện âm thầm khắp nơi và gây hại sức khỏe con người bằng nhiều cách khác nhau. Vì thế y học khuyến cáo mọi người tránh xa độc chất này. Sau đây là 5 giải pháp phòng tránh PFAS trong tầm tay.

sile

{% item.title %}

{% item.time_ago %}

{% item.short_description %}