Choline không phải là vitamin hay khoáng chất mà là một hợp chất hữu cơ thiết yếu cho hoạt động khỏe mạnh của hệ thần kinh con người. Những bằng chứng mới đây cho thấy việc bổ sung choline có thể mang lại nhiều tác dụng quan trọng, từ cải thiện khả năng nhận thức đến bảo vệ chống lại các rối loạn phát triển thần kinh, bao gồm rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và chứng khó đọc.

Choline có nhiều trong đậu nành. Ảnh: Canva

Vai trò của choline trong hoạt động thần kinh 

Xinyin Jiang, giáo sư ngành khoa học sức khỏe và dinh dưỡng tại Đại học Brooklyn (Hoa Kỳ), cho biết mọi tế bào trong cơ thể chúng ta đều chứa choline vì nó giúp tạo nên phospholipid, thành phần chính tạo nên màng tế bào. Thiếu hụt choline có thể ảnh hưởng đến hoạt động của các gene liên quan đến quá trình nhân lên của tế bào. Đặc biệt trong quá trình phát triển thai nhi, thiếu hụt choline có thể gây hại vì nó ức chế sự tăng sinh tế bào não.

Theo tiến sĩ Emma Derbyshire, người sáng lập kiêm giám đốc điều hành công ty tư vấn dinh dưỡng Nutritional Insight (Anh), choline đóng vai trò rất quan trọng trong não bộ vì nó là thành phần quan trọng để sản xuất chất dẫn truyền thần kinh acetylcholine, chất hóa học truyền thông điệp từ não đến cơ thể thông qua các tế bào thần kinh. Acetylcholine đóng vai trò chính trong các tế bào thần kinh não, cần thiết cho ghi nhớ, tư duy và học tập của con người.

Trong một nghiên cứu đăng trên tạp chí Nutrients năm 2022, các nhà khoa học phát hiện ra rằng những người hấp thụ nhiều choline thường có trí nhớ tốt hơn, và việc hấp thụ choline ở tuổi trung niên có thể giúp bảo vệ não bộ. 

Choline thường được xem là một thành phần trong các thực phẩm bổ sung gọi là ‘nootropics’ (‘thuốc thông minh’), là một nhóm các chất đa dạng có tác dụng cải thiện khả năng suy nghĩ, học tập và trí nhớ của con người, đặc biệt là trong trường hợp các chức năng này bị suy giảm.

Người ra thấy bổ sung càng nhiều choline, não càng làm việc hiệu quả. Một nghiên cứu trên gần 1.400 người từ 36–83 tuổi đăng trên American Journal of Clinical Nutrition cho thấy người có lượng choline huyết tương cao nhất có điểm số trí nhớ và xử lý thông tin cao hơn rõ rệt, đồng thời ít tổn thương chất trắng trong não hơn, một dấu hiệu của lão hóa não sớm.

Thiếu hụt choline có thể ảnh hưởng đến hoạt động của các gene. Ảnh minh họa

Ngược lại, việc thiếu hụt choline có liên quan đến các rối loạn thoái hóa thần kinh như bệnh Alzheimer và Parkinson. Một nghiên cứu của Đại học Arizona (Hoa Kỳ) vào năm 2011 ghi nhận người lớn tuổi hấp thụ choline cao hơn sẽ có ít mảng beta-amyloid, một trong những dấu hiệu đặc trưng của bệnh Alzheimer. Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng rối loạn dẫn truyền acetylcholine cũng góp phần vào triệu chứng sa sút trí tuệ trong Parkinson.

Sau cùng choline được ghi nhận giúp giảm nguy cơ trầm cảm. Nghiên cứu vào năm 2009 trên gần 6.000 người trưởng thành của Ingvar Bjelland cho thấy những người bổ sung nhiều choline có nguy cơ trầm cảm thấp hơn 26% so với người bổ sung ít choline nhất. 

Bổ sung nhiều choline giảm nguy cơ sa sút trí tuệ. Ảnh: Canva

Lợi ích khác của choline  

Các nghiên cứu cho thấy choline cực kỳ quan trọng đối với sự phát triển của trẻ trong bụng mẹ. Trên thực tế, trẻ sơ sinh được sinh ra với lượng choline gấp ba lần so với người mẹ, điều này cho thấy tầm quan trọng của choline ở giai đoạn này của cuộc đời. 

Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc cung cấp choline trong bụng mẹ có liên quan đến sự phát triển nhận thức của trẻ, và lợi ích của điều này có thể kéo dài trong nhiều năm khi trẻ lớn lên. Đáng chú ý là nghiên cứu của giáo sư Marie Caudill (Đại học Cornell, Mỹ) đăng trên tạp chí Journal of the Federation of American Societies for Experimental Biology năm 2018. Trong nghiên cứu này, 26 phụ nữ mang thai (từ tuần 13 đến tuần 28) được chia làm hai nhóm: một nhóm bổ sung 480mg choline/ngày và nhóm còn lại 930mg/ngày. Kết quả là trẻ em sinh ra từ nhóm bổ sung nhiều choline có tốc độ xử lý thông tin nhanh hơn 30% khi lên 7 tuổi. 

Cũng có bằng chứng cho thấy việc bổ sung nhiều choline trong thời kỳ mang thai có thể làm giảm nguy cơ rối loạn phát triển thần kinh, bao gồm rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), chứng khó đọc và chậm phát triển nhận thức, như nghiên cứu của Emma Derbyshire đăng trên BMJ Nutrition năm 2020.

Trứng là nguồn cung cấp choline hàng đầu. Ảnh: Canva

Ngoài những tác dụng trên thần kinh và não bộ, choline cho thấy nhiều lợi ích khác ở toàn thân như: 

- Chống gan nhiễm mỡ: Theo giáo sư Jiang, thiếu choline khiến mỡ không được vận chuyển ra khỏi gan, lâu ngày gây gan nhiễm mỡ, vấn đề sức khỏe đang âm thầm tăng lên ở người trẻ. Hậu quả có thể dẫn đến xơ gan, ung thư gan, giảm độ nhạy với insuline và dẫn đến đái tháo đường type 2. 

- Chống loãng xương: Choline có khả năng chống lại tình trạng mất xương. Một nghiên cứu trên 1.482 người trưởng thành tại Na Uy cho thấy người ăn nhiều choline thường có mật độ xương cao hơn, giảm nguy cơ gãy xương, đặc biệt ở xương đùi là vùng dễ gãy nhất ở người già. 

- Giảm biến cố tim mạch: Choline còn liên quan đến việc giảm nồng độ homocysteine – một axit amin làm tăng nguy cơ bệnh tim và loãng xương. Øyen Jannike, nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu biển ở Na Uy cho biết như thế. 

Cách làm món trứng hấp thịt, nấm rơm tốt cho sức khỏe. Ảnh Canva

Theo TSK số 698